Trường hợp mua bất động sản chưa được cấp sổ đỏ? Góc nhìn pháp lý nhà đầu tư cần biết

Bạn có sẵn sàng bỏ triệu, thậm chí chí chí chỉ vài tỷ đồng để mua một mảnh đất hay nhà chưa có sổ đỏ, chỉ dựa vào lời hứa “sẽ làm sổ sau”? Thực tế, hiện nay nhiều loại giao dịch này vẫn xuất hiện trên thị trường, xuất hiện nhiều loại nguyên tử khác nhau. Tuy nhiên, ẩn sau tính trí tuệ như vậy đối với thị trường là hàng loạt vấn đề giải quyết phức tạp và có nguy cơ ẩn mà nhà tư vấn cần biết trước khi quyết định xuống tiền.

Nguyên nhân bất động sản phẩm chưa được cấp đỏ

Thông thường, một số bất động sản chưa được cấp sổ đỏ là do chưa đáp ứng đầy đủ các giải pháp điều kiện cần thiết để cơ sở có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN). Điển hình:

Công trình xây dựng chưa hoàn tất, hoàn thành hoặc thử nghiệm : Dù đã xây dựng xong nhưng chủ sở hữu chưa hoàn thành hồ sơ hoặc chưa có quyền xác thực. Đây là điều kiện bắt buộc để cơ sở xác định hợp lý chức năng của công thức trước khi cấp GCN.
Đất chưa chuyển mục tiêu sử dụng : Ví dụ, đất nông nghiệp hoặc đất trồng cây lâu năm nhưng chưa làm thủ tục chuyển sang đất ở ở thì luật pháp không cho phép cấp sổ đỏ cho mục tiêu xây dựng nhà ở.

Đất thuộc quy hoạch hoặc có chấp nhận chấp nhận tranh chấp : If thửa đất nằm trong khu vực quy hoạch (đường giao thông, công cộng đồng, khu đô thị mới…) hoặc có quyền tranh chấp sử dụng đất, cơ quan quản lý sẽ tạm thời dừng cấp độ cho đến khi tình trạng được giải quyết.

Đất lấn chiếm, đất khai hoang : Các trường hợp đất không có giấy tờ gốc rõ ràng hoặc do cá nhân ý lấn chiếm đất công, khai hoang sử dụng, chưa được Nhà nước công nhận quyền sử dụng thì không đủ điều kiện cấp sổ.

Bên cạnh những nguyên nhân từ phía pháp lý của bất động sản, nhiều trường hợp lý vẫn chưa được phát hiện bằng cách thức giao dịch giữa người mua và người bán. Một số bên muốn né các thủ tục pháp lý và nghĩa vụ tài chính như chứng minh, kê khai thuế, đóng phí trước liên hệ… nên chỉ lập hợp đồng viết tay hoặc đồng ý miệng. Cách làm này tuy nhanh gọn, ít tốn kém trước mắt nhưng lại tạo ra người mua không thể làm thủ tục sang tên và nhận sổ đỏ về sau. 

Đáng nói là, do tâm lý tin tưởng vào người quen hoặc nghe giới thiệu từ bạn bè, không ít người đã bỏ qua bước kiểm tra kỹ năng tình trạng pháp lý của bất động sản phẩm, dẫn đến việc nhận chuyển nhượng tài sản chưa đủ điều kiện cấp sổ mà không biết.

Mua bán nhà đất chưa có sổ đỏ hiện chưa được tính hợp pháp

Góc nhìn dành cho nhà tư vấn 

Rủi ro pháp lý khi mua bất động sản chưa có sổ đỏ 

Theo Luật Đất đai 2024, mua bất động sản chưa có sổ đỏ luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý nghiêm trọng như:  

• Hợp đồng mua bán không được chứng minh, chứng thực: Theo quy định, hợp đồng mua bán đất phải được chứng minh, chứng thực thì mới có hiệu lực pháp lý. Nếu đất chưa có sổ đỏ, hợp đồng mua bán không được công nhận về mặt hình thức, dẫn đến hợp đồng có thể vô hiệu và khó bảo vệ quyền lợi kép tại tòa nhà.

• Không thế chấp được quyền sử dụng đất: Điều 45 Luật Đất đai 2024 quy định chỉ có quyền sử dụng đất đã có sổ đỏ mới được dùng để thế chấp vay ngân hàng ngân hàng, nên mua đất không có sổ đỏ không thể sử dụng tài sản để vay vốn.

• Dễ xảy ra tranh chấp: Do không có hợp đồng công chứng, có thể xảy ra tình trạng người bán lập nhiều hợp đồng mua bán với nhiều người khác nhau hoặc quyền sử dụng đất đang được tranh chấp, khó xác minh nguồn gốc đất một cách chính xác.

• Chế độ hoặc mất quyền sử dụng đất: Người mua đất chưa có sổ đỏ có thể bị hạn chế các quyền như chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế, cho thuê, chuyển đổi mục tiêu sử dụng đất.

• Khó xin phép xây dựng: Việc cấp giấy phép xây dựng yêu cầu phải có giấy chứng minh quyền sử dụng đất theo pháp luật, đất chưa sổ đỏ sẽ khó khăn hoặc không được phép xây dựng.

• Rủi ro bị thu hồi đất không được bồi thường: Nếu đất chưa có sổ đỏ nằm trong diện thu hồi, người sử dụng có thể không được bồi thường đầy đủ quyền lợi với đất có sổ đỏ.

• Phạt tiền khi giao dịch sai quy định: Nếu mua bán đất không có sổ đỏ không đủ điều kiện theo luật, cá nhân có thể bị phạt từ 30 triệu đến 50 triệu đồng, tổ chức có thể bị phạt cao gấp đôi.

Giải pháp phòng bổ sung và giải pháp tư vấn 

Để giảm thiểu rủi ro, nhà tư vấn cần thận trọng tìm hiểu kỹ năng điều kiện pháp lý, sử dụng hợp đồng, biên bản đồng ý có tính pháp lý cao và tận dụng tư vấn chuyên gia luật đất đai để bảo vệ quyền lợi của mình:

Kiểm tra tờ giấy gốc : Yêu cầu bên bán xuất bản bản chính GCNQSDĐ (sổ đỏ) hoặc các tờ giấy tờ liên quan ( hợp đồng văn đất, hoá đơn ủy thác, biên lai nghĩa vụ tài chính…). Nếu chưa có sổ, người mua phải xác minh thực hiện (ví dụ quy định, tranh chấp, chưa hoàn thành…) và yêu cầu giấy xác nhận sử dụng đất của chính quyền địa phương.

Tra cứu quy trình, dự án quy trình : Kiểm tra thử đất trong quy hoạch hay đang được thu thập hay không (có thể truyền sơ đồ quy hoạch trên Tỉnh thông tin điện tử, Sở TNMT hoặc Phòng TNMT/ Địa chỉ chính xác). Đối với nhà ở trong dự án, cần yêu cầu chủ tư cung cấp các tờ giấy như quyết định giao đất, quyết định phê duyệt dự án, giấy phép xây dựng và văn bản trải nghiệm thu dự án.

Soạn thảo hợp đồng rõ ràng : Mọi thỏa thuận (đặt hàng, chuyển nhượng) nên lập thành văn bản kèm theo các điều khoản đảm bảo. Hợp đồng thiết lập phải xác định chi tiết giao dịch thời gian trên bàn GCN, số tiền đặt và hậu quả nếu bạn bỏ qua. Nên có người làm chứng và công chứng/chứng minh minh thực tế đồng sức để bảo đảm tính pháp lý, khuyến khích luật pháp.

Sử dụng dịch vụ pháp lý chuyên nghiệp : Nhà tư vấn nên nhờ luật sư hoặc văn phòng công pháp chứng minh của hồ sơ đất đai và đồng đồng. Cơ quan đăng ký đất đai, Sở Tư pháp và Bộ TN-MT cung cấp hướng dẫn thủ tục, hồ sơ cấp GCN. Các văn phòng công chứng và luật sư chuyên về đất đai sẽ giúp kiểm soát hợp đồng, tư vấn các điều khoản bảo vệ quyền lợi.

Sau khi tìm hiểu về những rủi ro nguy hiểm khi mua bất động sản chưa có sổ đỏ, có thể thấy yếu tố pháp lý minh bạch đóng vai trò thì thời gian để bảo vệ quyền lợi lâu dài cho người mua. Chính vì vậy, việc lựa chọn những dự án có giải pháp rõ ràng ngay từ đầu trở thành tiêu chí hàng đầu của các nhà tư vấn thông thái. Một minh chứng tiêu biểu cho xu hướng đầu tư an toàn và chắc chắn là Noble Palace Tây Thăng Long – dự án đô thị tầng thấp hàng hiệu, quy mô 77 ha tại xã Tân Lập, huyện Đan Phượng, Hà Nội, bao gồm đa dạng loại hình sản phẩm: biệt thự, liền kề, shophouse và chung cư. 

Chủ đầu tư và đơn vị phát triển đã hoàn thiện các thủ tục pháp lý để dự án được cấp sổ đỏ cho dân dân khi được nhận nhà. Dự kiến sổ đỏ sẽ được cấp cho cư dân nổ đầu tiên vào cuối năm 2027, theo tiến trình bàn nhà và hoàn thiện hạ tầng dự án giao dịch. 

Noble Palace Tây Thăng Long - Pháp lý chắc chắn, sổ đỏ lâu dài

Kết luận

Việc mua bán bất động sản chưa có sổ đỏ luôn là giải pháp quyết định đầu tư tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây tử vong. Dù giá ban đầu có thể hấp dẫn, nhưng những hệ thống liên quan đến sau như tranh chấp, không được pháp luật bảo vệ, không thể giao dịch hay thậm chí mất trắng tài sản là hoàn toàn có thể xảy ra.

Vì vậy, thay vì mạo hiểm với những giao dịch dựa trên lời hứa hẹn, nhà đầu tư thông thái nên đặt yếu tố an toàn pháp lý lên hàng đầu. Việc lựa chọn những dự án đã được giải quyết hoàn thiện, được đưa ra tiêu điểm và có thể rõ ràng về trình bày cấp độ đỏ như Noble Palace Tây Thăng Long chính là chiến lược đầu tháng tư tư duy. Đây không chỉ là cách bảo vệ tài sản của bạn một cách tuyệt vời mà còn đảm bảo tiềm năng tăng giá trị bền vững trong tương lai, mang lại nguồn tài nguyên cho mục tiêu cuối cùng và đầu tư.